Deze pagina gaat vooral over het eerder aangekondigde project met wijnkelder-trompe-l'oeil muurschilderingen in een keuken maar eerst enkele decoratieve ingrepen en kleurtransformaties bij een eerdere klant. Als introductie enkele actuele foto's anno 2014 van een project dat reeds in het jaar 1992 bij diezelfde klant door het Atelier VAN HOEF werd uitgevoerd. Na méér dan 20 jaar ziet de toenmalige realisatie met zelfontworpen boisserie en bijhorend schilder- en patineerwerk er nog opvallend goed uit en hier moet dan ook totaal niets aan worden bijgewerkt...

...maar 20 jaar later werd nu ook een andere kamer in hetzelfde huis in dezelfde stijl onderhanden genomen. In de dagelijkse praktijk van het Atelier kom je heel vaak interieurs tegen met zware donkere houten plafondbalken en zwaar geboende of verniste kasten en deuren die de klant dan graag wat rustiger en lichter afgewerkt wil zien. Dat was ook het geval in deze zithoek (afbeelding hieronder). Ondertussen werden de deuren, de balkjes en de ingewerkte kasten "omgekleurd", visueel veel leuker om in te leven en een wereld van verschil...

Deze kamer is dus ook weer goed voor minstens 20 jaar! De houdbaarheid van buitenschilderwerk echter is minder evident! Getuige de foto hieronder: Het tuinbeeld en de bijhorende vazen (aanvankelijk gewoon helemaal wit) werden ook reeds een hele tijd geleden omgekleurd en zijn nu toch wat aangetast door weer en wind. Op zich heeft dit wel een zekere charme maar hier is het er toch een beetje over en deze vorm van slijtage is momenteel ook (tijdelijk) wat uit de mode...

...en daarom worden ze ook bijgewerkt! Hieronder ziet U het resultaat...

...en dan is de tijd aangebroken voor het keukenproject: Alle constructieve ingrepen staan hier van meet af aan volledig in functie van een zo prominent mogelijke aanwezigheid van de decoratieve schilderwerken. Bij dit trompe-l'oeil project zullen de schilderwerken dus met andere woorden essentieel zijn voor de beoogde sfeer en de ruimte ook volledig "maken"...

Boven en onder ziet U enkele foto's die gemaakt werden tijdens het eerste bezoek aan de site. De constructiewerken zijn nog volop aan de gang en alles is nog mogelijk. Er wordt ook beslist om een speciaal systeem van luikjes te voorzien die bij avond voor de ramen kunnen geschoven worden zodat de muurschilderingen dan gewoon zullen kunnen "doorlopen" over de ramen heen, een origineel idee van de opdrachtgever...

...en die opdrachtgever had ook een erg origineel idee voor een thema: Hij vroeg het Atelier om na te denken over de mogelijkheid om van de keuken een wijnkelder te maken en dit samen met nog enkele andere goedgekozen elementen vooral te bereiken met trompe-l'oeil schilderwerk. Hieronder ziet U enkele van de sfeerbeelden die dat algemeen idee mooi verbeelden. Dit zijn wijnkelders, het keukenidee moet nog worden toegevoegd maar daar komen we wel uit. Dit is echt een originele opdracht, niet gemakkelijk en heel veel werk maar toch echt een kolfje naar de hand van het Atelier VAN HOEF...

...en na enig tekenwerk zijn we er helemaal uit of liever: Er kan alvast gestart worden. Bij dit project laten we immers ruimte voor tussentijdse vondsten en aanpassingen maar de indeling zal toch in grote lijnen de basistekeningen volgen. Hieronder ziet U de ontwerpen, de tekeningen spreken voor zich...

...en dan is het zover: De ruimte is helemaal klaar voor de schilderwerken, volledig wit geschilderd en de vensterluikjes zitten ook netjes opgeborgen in valse wanden. Er moeten nog wat spots geplaatst worden maar de afzuigkap is er al...

...en reeds meteen steekt de eerste aanpassing de kop op: Aanvankelijk was een afwerking van het plafond voorzien met een "vuile" patine met wat vlekken maar het vlak is zo groot dat een betere oplossing zich opdringt! Er wordt gekozen voor een meer realistische benadering: Een kruisbooggewelf met stenen. Het zullen er net iets minder dan 700 worden en die stenen moeten allemaal in meerdere lagen individueel afgewerkt worden met nog wat spinnenrag en zo en gelet op de zéér realistische benadering betekent dit ook meteen zo'n slordige twee weken extra werk maar goed: De kwaliteit komt eerst dus... Hieronder ziet U reeds de basisinschildering met de bogen en de voegen tussen de stenen...

...en hieronder een tweede afbeelding dichterbij met gesloten luikje. Ook de stenen muren werden reeds getekend...

...en op de afbeelding hieronder ziet U de basisinkleuring van enkele muren. Een tweede aanpassing of moeten we zeggen "vondst" is een extra ornament boven de speksteenkachel zodat deze mastodont beter geïntegreerd kan worden in het geheel en dit zorgt ook voor de extra charme van de confrontatie tussen echte en geschilderde realiteit, een mooi gegeven bij dergelijke projecten...

Hieronder links: De doorgang van de keuken naar de living belooft een mooi hoekje te worden met dat "piepende" hekje... Rechts: De eerste basisinkleuring van de stenen muren zorgt ook reeds voor een vrij realistisch effect maar er is toch nog wat werk aan...

...en na die basislagen verf kan er begonnen worden met de eigenlijke afwerking in een drie- tot viertal opeenvolgende lagen afgewerkt met nog twee lagen vernis. Op de afbeeldingen hieronder ziet U reeds enkele stukjes: De doorgang naar de living met het hekje ziet er al helemaal anders uit en het keldersfeertje komt langzaam maar zeker tevoorschijn...

...en bij trompe-l'oeil-projecten zoals deze "nep" wijnkelder zijn de details uiterst belangrijk, zowel qua technische afwerking alsook qua originaliteit. Getuige dit oude ornament, ook volledig nep maar toch onmiskenbaar helemaal aanwezig...

...en aan die doorgang zit ook nog een klein muurtje vast dat aanvankelijk wat over het hoofd werd gezien maar waar toch altijd wel een ideetje voor kan gevonden worden: Een nisje met een magnumfles champagne... van een beter merk. Op de afbeeldingen hieronder ziet U twee momentopnamen van de eerste inkleuring...

...en wat eerst pure theorie was komt in de praktijk op een overtuigend realistische wijze steeds dichterbij: De witte muren zijn al lang weg en de ruimte begint meer en meer op een oude wijnkelder te lijken en voorlopig werd dit gegeven enkel en alleen bereikt met verf en niets anders dan verf. Hieronder ziet U het eindresultaat van de eerste volledig afgewerkte module van dit tijdrovende project. Later in de eindfase zullen er nog wat "kobbenetten" (spinnenwebben) zoals ze hier aan de kust worden genoemd worden toegevoegd maar voorlopig wordt daar nog even mee gewacht.

Klik ook HIER voor een grotere afbeelding van de voorlopig afgewerkte nis met champagnefles op de rechterafbeelding...

Ondertussen wordt ook het grote blauwe steen bas-reliëf ornament boven de speksteenkachel verder afgewerkt:

Dit verloopt zoals steeds in diverse fases: Boven ziet U de 3 eerste bewerkingen in éénzelfde afbeelding, het aanbrengen van de licht- en schaduwzones, het lijnen en nadien het gemodelleerd "vol en plastisch" inschilderen van het materiaal zelf. De laatste fase (afbeeldingen hieronder) betreft het aanbrengen van de details. Het jaartal in Romeinse cijfers verwijst naar een belangrijke datum in het leven van de opdrachtgever.

Vooraleer er nu verder wordt gewerkt aan de overige muren moet eerst het plafond worden aangepakt. Dat heeft zo zijn redenen: Het plafond zal na afwerking veel donkerder worden (zoals in een echte kelder dus) en dat is van invloed op de uiteindelijke lichtopbrengst in de gehele kamer. Als dit werkje eerst wordt uitgevoerd zullen nadien ook op een correctere wijze de juiste lichtsterktes en kleuren kunnen ingeschat worden bij de afwerking van de overige wanden. We kiezen dus voor een donker vlak boven het hoofd (in normale omstandigheden een nachtmerrie maar hier dus een zegen) van zo'n 20 m² oppervlakte enkel en alleen omdat dit essentieel is voor het creëren van het voor dit project zo noodzakelijke typische ondergrondse sfeertje van een wijnkelder. Dat wordt een hele klus dus laten we er maar aan beginnen:

Op de afbeelding hierboven ziet U de eerste stap: Het individueel inschilderen van elke steen met de nodige textuur, kleurvariatie en licht-donker werking. Het eerste kwadrant met zo'n 170 stenen is klaar en er is reeds een lichte verdonkering merkbaar naar de randen toe. Ook de "ribbels" zelf van het kruisbooggewelf zien er reeds "steenachtig" uit maar er is nog wat werk aan. Hoewel dit alles er op het eerste zicht niet slecht uitziet ontbreekt er toch nog wat "ruimtelijkheid" en daarom moet de reeds aanwezige lichtwerking nog wat verfijnd worden: Op de afbeelding hieronder ziet U het verschil na deze extra bewerking: Door het extra licht in het centrum en meer schaduw aan de randen gaat het gehele gewelf nog wat ronder en "holler" staan en dat is eigenlijk wat we willen. Toch is dit nog niet het eindresultaat: Ook hier moeten wat "kobbenetten" tevoorschijn komen en we willen ook nog wat slijtage, enkele stenen met hoeken uit, enkele grote barsten enz...

...maar het gaat in de juiste richting en het werk schiet op. Op de afbeelding hieronder ziet U de evolutie: Rechts de vlakke basisinschildering, in het midden de ingeschilderde stenen en links na het toevoegen van het ruimtelijk lichteffect...

...en tenslotte hieronder het volledig afgewerkte kelderplafond met alle effecten, barsten, spinnenwebben en de slotvernis...

...en een detail dichterbij van het centrale deel van de plafondschildering.

Ook op andere reeds eerder afgewerkte delen van de schildering wordt nog wat spinnenrag toegevoegd, worden nog wat reeds bestaande lichteffecten versterkt en worden de spreekwoordelijke puntjes op de i's gezet. Op de afbeeldingen verder naar beneden ziet U wat dit aan realistische meerwaarde betekent voor het uiteindelijke eindresultaat...

Klik ook HIER voor een tweede grotere afbeelding van de nu volledig afgewerkte nis met toegevoegde effecten...

Na de volledige afwerking van het plafond en de eerste wand inclusief de beschermende vernislagen is de trend helemaal gezet en is ook meteen duidelijk geworden hoever er technisch en artistiek moet worden gegaan om het beoogde effect optimaal te bereiken. Nu pas kan ook de rest van de kamer op dezelfde wijze verder worden aangepakt...

...en op de afbeelding hierboven ziet U hoe de ruimte reeds na het "basic" inschilderen van een stukje van de de tweede wand verder wordt omgetoverd naar een echte wijnkelder. In deze wand bevindt zich tussen de twee kamerhoge ramen ook een smal muurtje, een ideale plaats voor wat extra decoratie rond het thema wijn...

...en dat wordt een zelfontworpen ornament: Een sierlijke wimpel rond de bekende Pomerolwijnen van Chateau Petrus. Op de afbeelding hierboven ziet U de aanzet van dit detail en hieronder de afgewerkte wimpel, links bij kunstlicht met nog onbeschilderde gesloten luikjes en daarnaast rechts bij daglicht met geopende luikjes. In het ontwerp ziet U een combinatie van het etiket op de flessen en het logo dat wordt gebruikt voor de wijnkisten.

Klik ook HIER voor een grotere afbeelding van de afgewerkte wimpel...

In deze tweede beschilderde wand werd ook extra veel aandacht besteed aan de afwerking van het luikjessysteem! Dat ziet U op de afbeeldingen hieronder: In geopende toestand (afbeelding links) mogen die luikjes niet opvallen en daarom werden de geschilderde stenen op de smalle rand "doorgeschilderd". Op de rechterafbeelding ziet U dezelfde situatie met half uitgeschoven luikje waarbij de diktes van de muren en de (geschilderde) houten lateien veel minder diep worden. Daar zal ook later rekening mee gehouden worden bij de eigenlijke beschildering van de luikjes zelf. Het ingenieuze maar toch eenvoudige systeem - een eigen realisatie van de opdrachtgever - is ook in reeds afgewerkte toestand nog volledig demonteerbaar en dit zonder enige schade aan te richten aan de beschilderingen zelf, knap bedacht!

...en na het aan wijn gerelateerde detail in de tweede wand wordt ook in de derde wand een speciaal ornament geschilderd. Er wordt op vraag van de opdrachtgever gekozen voor een kleurig én lichtgevend glasraam. Dit centraal geplaatste glasraam zal een sterke blikvanger worden in de derde wand vooral bij avond met later beschilderde en gesloten luikjes...

...en het schilderen van zo'n detail is toch een hele uitdaging, vooral voor wat het creëren van het lichtgevend effect betreft! Je hebt uiteindelijk slechts verf en enkele lichtspots and that's it (géén van buiten komend achterliggend licht dus)! Daarom moet er ook zorgvuldig en doordacht worden omgesprongen met toonwaarden en moeten de mogelijkheden van de diverse kleur- en licht-donker contrasten optimaal worden benut! Hierboven ziet U twee opeenvolgende stadia van het werk in wording en hieronder nog enkele afbeeldingen van het eindresultaat...

Boven en onder: Niet enkel de kleur op zich maar ook de textuur van glas, de typische grafische opbouw van een glasraam en de picturale kwaliteiten van gebrandschilderd glas dragen bij tot een meer overtuigende illusie...

Klik ook HIER voor een grotere afbeelding van het volledige glasraam...

...en daarnaast wordt verder ook de iconografie rond de figuur Petrus nog in enkele kleinere details in de verf gezet...

Hieronder: Een leuk extraatje in dit project: De originele gevelhaken uit het oude ondertussen grondig tot bijna nieuwbouw gerenoveerde huis werden gerestaureerd en hergebruikt in de muurschildering...

...en ook de luikjes kunnen nu verder afgewerkt worden: Hieronder ziet U hoe de houten bogen reeds werden geschilderd...

...en daarmee is het project ruim halverwege: Het wijnkeldergevoel is er reeds en moet nu nog in de hoofdtaferelen op de luikjes en op de vierde wand verder worden uitgediept met extra keldergangen en met kaarsen verlichte trappengangen, enkele smeedijzeren hekken, wijntonnen, een proefruimte en een tweede extra donkere kelder, maar dat kan U binnenkort zelf vaststellen op de volgende pagina over dit bijzondere project...